Blogs

Een zakelijke vriend brengt me in contact met Frits (niet zijn echte naam), een eigenaar/directeur van een technisch bedrijf dat opereert in een nichemarkt. Hij kan het niet langer aanzien hoe het water Frits tot de lippen stijgt, of ik hem eens wil bellen, is de vraag.Eigenlijk de omgekeerde weg, en tegen mijn gewoonte: ik vind dat mensen zelf het initiatief moeten nemen als ze hulp nodig hebben. Maar omdat ik groot vertrouwen heb in deze vriend, snap ik dat de nood kennelijk zeer hoog is en bel ik Frits. Diens weerstand is groot en zeer voelbaar door de lijn, wat ik snap: kleine ondernemers die veel hebben bereikt, zijn vaak eigenwijs, willen alles zelf kunnen en willen vooral geen hulp vragen. (Ben er zelf ook zo één.) Mijn prioriteit is dus om Frits volledig zelf te laten bepalen of en hoe ik hem van dienst kan zijn en dat leg ik hem uit. En zowaar, we maken een afspraak.

Een paar dagen later al zit ik met hem aan tafel. Midden in het bedrijf, op gehoorafstand van zijn werknemers die nieuwsgierig toekijken. Duidelijk geen klant, wat gebeurt daar, zie ik ze denken. Ik besluit deze ongemakkelijke situatie zo te laten en stel Frits een simpele vraag: "Wat zou je me het eerst willen vertellen?" Meer is niet nodig, Frits loopt leeg. Een uur lang, met een verhaal dat hij al veel te lang niet heeft verteld. Over hoe het 22 jaar geleden allemaal was begonnen, in zijn eigen schuur. Hoe hij met ziel en zaligheid zijn product ontwikkelde, de markt onderzocht, beurzen in binnen- en buitenland afliep. Hoe hij relaties opbouwde met zijn klanten en leveranciers waardoor hij altijd alles voor elkaar kreeg. Maar nu... als er nu iemand langs zou komen met een bod, zou hij de tent direct verkopen. Want tegenwoordig is het alleen nog gedoe wat de klok slaat. De groei van zijn bedrijf leek mooi, maar meer personeel blijkt alleen maar toestanden op te leveren. Er zitten mensen bij die hun werk alleen maar zien als baan, die zich ziek melden als ze verkouden zijn. Van de administratie van ziekte- en vrije dagen wordt hij gestoord en de laatste tijd moet hij zich zelfs bezig houden met onderlinge ruzies. En intussen lijkt ook de relatie met de buitenwereld verziekt: er zijn aanvaringen met de gemeente over vergunningen en hij voelt zich inmiddels zo overspannen dat het contact met leveranciers eronder te lijden heeft en er klanten weglopen. Het ene incident stapelt zich op het andere. Hij ziet het niet meer zitten en gooit liever vandaag dan morgen het bijltje erbij neer.

Ik hoor zijn verhaal, maar zie iets anders: ik zie iemand die zijn halve leven heeft gegeven aan zijn product, die de passie heeft om door te werken tot hij echt niet meer kan en die nu op het punt staat de grootste fout van zijn leven te maken door de tent te willen verkopen. De patiënt vertelt je de diagnose, weet ik, en wat Frits mij tussen de regels door vertelt, is dat hij goed is in het oplossen van technische vraagstukken, maar dat hij geen kaas heeft gegeten van het leiden van mensen. Hij heeft het veel te druk gekregen met zaken die hij niet aankan en heeft daardoor geen ruimte meer om te denken, ziet geen horizon meer.

Ik deel met hem wat ik zie, en vraag of hij werkelijk de tent wil verkopen. "Eigenlijk niet," geeft hij toe.

Frits moet niet afhaken, maar leren loslaten. We hebben een paar goeie gesprekken en hij begint in nieuwe oplossingen te denken. Hij wil iemand binnenhalen die hem uit handen neemt wat hij zelf niet kan. Een onorthodoxe bedrijfsleider. Een goed geformuleerde advertentie levert een uitermate geschikt persoon op, die snapt dat het hier geen standaardfunctie betreft. Frits kan geen mensen aansturen, en eigenaar/directeur of niet, eigenlijk moet Frits zelf nog aangestuurd worden, en dat moet de bedrijfsleider gaan doen. Met beiden heb ik een tijdje twee korte contactmomenten per week, maar al snel hebben ze samen een weg gevonden en loopt het gesmeerd. Het gaat weer goed met Frits!

Een pionier is nog geen leider. Het komt maar al te vaak voor dat iemand die een nieuwe dienst of een nieuw product uitvond, verzandt in het gedoe eromheen, met alle frustratie en teleurstelling van dien. Erkennen dat leidinggeven iets anders is dan uitvinden, en je bedrijf en werkwijze daarop inrichten, is wijsheid.

Geschreven door Marja Davids